Terapia CBT
Terapia poznawczo-behawioralna, inaczej terapia CBT, to jedna z form psychoterapii. Jej założenie opiera się na tezie, iż nasze myśli, emocje i zachowania wzajemnie na siebie wpływają przez co tworzą wzorce zachowań, które nie zawsze mogą być dla nas dobre. W toku życia i na różnych jego etapach uczymy się reagować na poszczególne sytuacje i działania. Niekiedy nasze schematy działań oparte są na obserwacji innych i naszych wyuczonych reakcjach na bodźce, które mogą być dla nas lub dla otaczających nas ludzi niewłaściwe. Kiedy utrwalimy schematy zachowań bardzo trudno jest wyjść poza ich ramy i wprowadzić zmiany – umocnione wzorce działań określone, jako nieobiektywne i niekorzystne są w terapii CBT wykrywane, jako zniekształcenia interpretacji rzeczywistości i w toku terapii zastępowane odpowiednimi schematami. W praktyce terapia ta polega na spotkaniach z psychoterapeutą i odbywania z nim rozmów na temat bieżących problemów – najczęściej nie dotyka się zagadnień z przeszłości a działanie jest oparte na tu i teraz. We współpracy z terapeutą dany problem jest analizowany i rozbierany na czynniki pierwsze w celu badania schematu pod kątem: działania, myśli, emocji, odczuć psychicznych i fizycznych oraz zachowania pacjenta. Dzięki dokonaniu takiej analizy możemy wytworzyć bardziej użyteczne schematy działań i reakcji na dane sytuacje, które finalnie usprawniają codzienne funkcjonowanie oraz pomagają odzyskać kontrolę nad swoim życiem. Wielkim atutem terapii CBT jest jej, wielokrotnie potwierdzona w badaniach naukowych, skuteczność. Prowadzi do rozwoju samoświadomości pacjenta, który dzięki terapii zyskuje poczucie sprawczości i kontroli nad swoimi zachowaniami. Terapia poznawczo-behawioralna dzięki swoim technikom może pomóc w:
Terapia CBT może pomóc w:
– zaburzeniach depresyjnych
– zaburzeniach lękowych
– Zaburzeniach obsesyjno – kompulsywnych (OCD)
– Fobiach, atakach paniki
– zaburzeniach odżywiania
– Zespole Stresu Pourazowego (PTSD)
Skuteczność terapii CBT obserwuje się również w zagadnieniach dotyczących: agresji, złości, problemów ze snem, niską samooceną oraz problemami natury psychosomatycznej. Współpraca z terapeutą oparta jest na tajemnicy zawodowej, autentycznym zaangażowaniu obu stron oraz zaufaniu.
Źródła:
– Popiel, A., & Pragłowska, E. (2009). Psychoterapia poznawczo-behawioralna–praktyka oparta na badaniach empirycznych. Psychiatria w praktyce klinicznej, 2(3), 146-155.
– Farley, D., Golonka, K., Kowalski, J., Legierski, J., & Tucholska, K. (2022). Przegląd metaanaliz badań nad skutecznością psychoterapii poznawczo-behawioralnej w leczeniu zaburzeń psychicznych.
Warszawa: Polskie Towarzystwo Terapii Poznawczej i Behawioralnej.